ปฏิบัติการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชจัดเป็นเทคนิคพื้นฐานที่นำมาใช้ประโยชน์ในด้านการขยายพันธุ์พืช เนื่องมากจากสามารถผลิตต้นพืชให้มีคุณภาพดีได้จำนวนมาก ต้นพืชที่มีขนาดสม่ำเสมอภายในระยะเวลาอันสั้นและรวดเร็ว แต่ภายใต้สภาพการควบคุมเรื่องความสะอาด อุนณภูมิ และแสง ขั้นตอนต้นเริ่มด้วยการนำชิ้นส่วนที่มีชีวิตชของพืช เช่น ลำต้น ยอด ตาข้าง ก้านช่อดอก ใบ ก้าน อับละออกเกสร เป็นต้น มาเพาะเลี้ยงโดนใช้อาหารสังเคราะห์ ก่อนที่จะนำไปขยายพันธ์สู่ธรรมชาติ
ประโยชน์ของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
การเพาะเลี้ยงดังกล่าวมีประโยชน์ในหลายด้าน ทั้งด้าน การเกษตร อุตสาหรกรรม และด้านการแพทย์ ดังนี้
1.เพื่อการขยายพันธุ์
โดยอาศัยอาหารสูตรที่สามารถทำให้พืชเพิ่มจำนวนต้นเป็นทวีคูณ โดยทำการย้ายเนื้อเยื่อเดือนละครั้ง เทคนิคนี้ช่วยขายพันธุ์พืชในกรณีที่ พืชเมล็ดงอกช้า เมล็ดสะสมอาหารไม่เพียงพอ
2.ปรับปรุงพันธุ์
เราสามารถคัดเลือกสายพันธุ์พืชเพื่อการผลิตจพืชพันธุืต้านทาง โดยการเพาะเลี้ยงอาหารที่มีเงื่อนไขต่าวๆ เช่น การสร้างพันธุ์ต้านทานต่อสารพิษของโรค ต้านทางต่อแมลง หรือต้านทานต่อยากำจัดวัชพืช
3.เพื่อการผลิตพืชที่ปลอดโรคไวรัส
แก้ที่ปัญหาสำคัญของพืชส่วนใหญ่ คือโรคที่เกิดมาจากเชื้อราและแบคทีเรียจำนวนมาก นำต้นพืชที่ผลิตได้จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อจะปราศจากเชื้อราและแบคทีเรียมาทดสอบ ถ้ามีอนุภาคของเชื้อเหล่านั้นตกลงไปในอาหารเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช ก็จะแสดงอาการปนเปื้อนของเชื้อ
4.เพื่อการผลิตสารทุติยภูมิ
พืชบางชนิดสามารถให้สารที่มีคุณสมบัติทางยา หรือมีประโยชน์ ทางด้านอุตสาหกรรม แต่ในบางครั้งปริมาณเนื้อสารที่ต้องการมีอยู่น้อยมาก จะต้องใช้ชิ้นส่วนพืชจำนวนมากนำมาสกัดแยก ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม จะได้การสังเคราะห์ที่ดีมากขึ้น
5.เพื่อหาการศึกษาทางชีวเคมีและสรีรวิทยาของพืช
ต้นพืชที่เลี้ยงในหลอดทดลองนั้นสามารถที่จะติดตามการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงได้ง่ายอย่างใกล้ชิด เช่นการตอบสนองของเนื้อเยื่อพืชต่อยาฆ่าแมลง ยาปราบศัตรู หรือต่อสารควบคุมการเจริญเติมโตของพืช และการควบคุมตัวแปรต่างๆ
6.เพื่อการเก็บรักษาพันธุ์พืช
วิธีการเก็บรักษาพันธุ์พืชต่างๆไว้ในหลอดทดลอง ทำให้พืชมีการเจริญเติบโต โดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อในอาหารที่ส่วนผสมของสารชะลอการเจริญเติบโตบางชนิด หรือมีสารที่ทำให้เกิดความเครียดขึ้นในหลอดทดลอง ทำให้พืชมีการเจริญเติบโตช้า เพื่อเป็นการประหยัดเวลา เราจึงต้องทำการย้ายเนื้อเยื่อบ่อยๆ จนกว่าเมื่อใดที่ต้องการจะเพิ่มปริมาณเนื้อเยื่อนั้นสามารถย้ายลงเลี้ยงบนอาหารสูตรปกติ นี่ก็เป็นวิธีการเก็บรักษาอีกวิธี คือการนำเนื้อเยื่อไว้ในไนโตรเจนเหลว ที่อุณหภูมิต่ำกว่า -196 องศาเซลเซียส เนื้อเยื่อจะคงอยู่และมีสภาพชีวิตยาวนาน
7.เพื่อประโยชน์ด้านการสกัดสารจากต้นพืช
ต้นพืชบางชนิดนำมาใช้ประโยชน์ด้านต่างๆ เช่น ยารักษาโรค ยาฆ่าแมลง เพราะพืชบางชนิดมีคุณสมบัติทางยา หรือประโยชน์ทางด้านอุตสาหกรรม เราจึงควรนำไปใช้ประโยชน์จากนี้
8.เพื่อการผลิตเมล็ดเทียม
การผลิตเมล็ดเป็นการค้า ต้องใช้พื้นที่กว้าง เป็นระยะเวลานาน ค่าแรงสูง แต่การสร้างเมล็ดเทียมในห้องปฏิบัติการเป็ฯ Somatic Embryo แล้วทำ Encapsulation ได้เมล็ดเทียมจะประหยัดค่าใช้จ่าย และเวลาได้ดีมาก
Error encountered during authentication:
{
"error": "invalid_grant",
"error_description": "Account has been deleted"
} See here for documentation.
